(Beleids)context
Op zowel mondiaal, landelijk, regionaal als lokaal niveau ziet men steeds meer de urgentie en noodzakelijkheid om duurzame ontwikkeling in onze samenleving te verankeren.
Inmiddels zijn er op verschillende schaalniveaus concrete afspraken gemaakt: het Nationaal Energieakkoord (2013), het Klimaatakkoord van Parijs (2015), het Energieakkoord Holland Rijnland (2017), het nationale Klimaatakkoord (2019) en het Convenant Aardgasvrij (2018). Daarnaast zijn het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie (2017 en het rijksbrede programma Circulaire Economie (2016) in werking getreden en is een Deltaplan Biodiversiteitsherstel (2018) opgesteld.
Als gevolg van deze ontwikkelingen worden gemeenten voor veel onderwerpen, meer dan voorheen, in een uitvoerende rol geplaatst. Daarbij is het ook de verwachting dat er in de toekomst meer gerichte doelbijdragen zullen gaan komen, voor bijvoorbeeld de energietransitie.
Energietransitie hoofdthema
Gemeente Teylingen heeft het Energieakkoord Holland Rijnland 2017-2025 in 2017 getekend. De gezamenlijke ambitie is om in 2050 energieneutraal te zijn. De concrete uitwerking vindt plaats in de Regionale Energie Strategie (RES) Holland Rijnland. De RES 1.0 is geamendeerd vastgesteld door de gemeenteraad in juni 2021. Op basis van de RES 1.0 volgt een Transitievisie Warmte (TVW) en een Lokale Energiestrategie (LES). In 2022 volgt zowel het uitvoeringsprogramma voor de TVW als het uitvoeringsprogramma voor de LES. De energietransitie vraagt steeds meer capaciteit van de organisatie.
Budgetten
Met ingang van 2022 is het generieke budget voor duurzame ontwikkeling gesplitst in een afzonderlijk budget ten behoeve van het cluster energietransitie en een budget “duurzame ontwikkelingen” bij de coördinator duurzame ontwikkeling.
De ervaring leert dat de afgelopen jaren landelijk en/of provinciaal geregeld financiële middelen beschikbaar werden gesteld voor (cofinanciering, subsidies e.d.) waar de gemeente gebruik van maakte. Om de ambities uit het Klimaatakkoord te kunnen realiseren, hebben gemeenten structureel meer geld van het Rijk nodig voor deze nieuwe taak.
Investeringsmaatregelen worden altijd separaat aan de raad voorgelegd.
Ook niet voorziene projecten waarvoor budget nodig is in aanvulling op het beschikbare budget, worden separaat in de kadernota en begroting opgevoerd en/of apart aan de raad voorgelegd.
Global Goals gemeente Teylingen
De gemeente Teylingen gebruikt de Sustainable Development Goals (Global Goals) die zijn opgesteld door de VN en mede-ondertekend door Nederland, om duurzame ontwikkeling een brede invulling te geven door de hele organisatie heen.
We onderschrijven het standpunt van de VNG over de waarde en de mogelijkheden voor ons als lokale overheid om een bijdrage te leveren aan de Global Goals, juíst door mondiale doelstellingen te koppelen aan wat lokaal mogelijk is. Wij zijn onderdeel van een mondiale samenleving, waar we een bijdrage aan kunnen leveren. Dat bewustzijn willen we ook willen vertalen naar ons eigen, lokale handelen.
In 2020 heeft de gemeenteraad het nieuwe programma “Plan Duurzame Ontwikkeling Teylingen 2020-2022” met bijbehorend uitvoeringsprogramma vastgesteld. In dit programma is voor het eerst de verankering opgenomen tussen beleid, voorgenomen activiteiten en de Global Goals. Dit vormt de basis voor de komende jaren.
Brede benadering als Global Goals gemeente
Behoud van natuur en biodiversiteit, de beschikbaarheid van grondstoffen, energie, gezondheid en kwaliteit van bestaan van vele mensen: dat zijn mondiale vraagstukken. Teylingen ziet dat en wil zijn verantwoordelijkheid nemen. Dat vraagt aandacht en actie gericht op duurzame ontwikkeling in brede zin: beheer, behoud en ontwikkeling van ecologische, economische en sociale waarden.
Sociale, fysieke en economische duurzaamheid (people, planet, profit) moeten weloverwogen gecombineerd worden. Als deze drie aspecten in evenwicht zijn, is er sprake van een duurzame ontwikkeling.
Het is onmiskenbaar dat duurzame ontwikkeling maatschappelijk gedragen moet worden. Betrokkenheid van inwoners, bedrijven en instellingen is erg belangrijk. Veel zal afhangen van de inzet van de gemeente zelf, maar evenzeer van maatschappelijke partners zoals inwoners, ondernemers en instellingen als zorg en onderwijs.
Rapportage
Jaarlijks wordt een duurzaamheidsrapportage opgesteld over de bereikte resultaten. Op basis daarvan kunnen de plannen waar nodig worden bijgesteld, omdat ontwikkelingen rondom duurzaamheid snel gaan.